Reforma planowania i zagospodarowania przestrzennego, będąca jednym z kamieni milowych Krajowego Planu Odbudowy, stała się faktem, a znaczna część nowych regulacji zacznie obowiązywać już od 24 września 2023 r. Wprowadzone zmiany stanowią prawdziwą rewolucję w systemie planowania, a wiele przyjętych rozwiązań będzie wpływało na decyzję deweloperów o planowaniu realizacji nowych inwestycji. Dużo zależeć będzie także od kształtującej się praktyki i stosowania nowych przepisów przez gminy. Najważniejsze zmiany opierają się przede wszystkim na:
zastąpieniu studium przez plan ogólny, który jako akt prawa miejscowego będzie uchwalany dla całego obszaru gminy i wiążący nie tylko w zakresie planów miejscowych, ale także w zakresie decyzji o warunkach zabudowy. Studia zachowają moc do dnia wejścia w życie planu ogólnego, ale nie dłużej niż do końca 2025 r.
wprowadzeniu nowego narzędzia planistycznego w postaci Zintegrowanych Planów Inwestycyjnych #ZPI stanowiących szczególną formę planu miejscowego, które co do zasady będą mogły dotyczyć każdej inwestycji (nie tylko mieszkaniowej), pozostając jednak w zgodzie z planami ogólnymi. ZPI będą uchwalane przez radę gminy po przeprowadzeniu negocjacji i zawarciu tzw. umowy urbanistycznej określającej zasad i warunki realizacji inwestycji oraz zobowiązania stron i docelowo w 2026 r. zastąpią uchwałę o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej.
zmianach w zasadach dotyczących decyzji o warunkach zabudowy, które będą mogły być wydawane jedynie dla terenów znajdujących się w ramach obszarów uzupełnienia zabudowy.
zapewnieniu szerszej partycypacji społecznej poprzez wprowadzenie dyrektyw prowadzenia konsultacji społecznych.
Od 1 stycznia 2026 r. w przypadku braku planu ogólnego nie będzie już możliwości wydawania decyzji WZ oraz uchwalania planów miejscowych.
